امروز سیزدهم آذر ماه مصادف با سوم دسامبر، به عنوان روز جهانی معلولان (International Day of Disabled Persons) شناخته می‌شود. روزی که قرار است تلنگر، آلارم و یادآوری‌کننده‌ای باشد در مورد درک تفاوت‌های این قشر از جامعه در شکل و شیوه زندگی و نیازهای آنان از محیط؛ روزی که به یادآوری حقوق‌بشری و شهروندی معلولان در تمام کشورهای دنیا اختصاص یافته است؛ چه کشورهایی که وضعیت مطلوبی در مورد مواجهه با اقشار دارای معلولیت دارند و توانسته‌اند امکانات جامعه را همسو با توانایی‌های آنان بازتعریف و بازآفرینی کنند و چه چون ما که در قدم‌های اولین‌ هستیم و تازه متوجه شده‌ایم (و یا هنوز داریم متوجه می‌شویم) که این اقشار به دلیل تفاوت‌هایی که از لحظه خلقت داشته یا در گذر زندگی پیدا کرده‌اند، حقوقی را در جامعه دارند که بقیه مردمان نیز از این حقوق بهره‌مندند و تنها شکل تحقق آن متفاوت‌تر است و نباید این شکل زندگی در مقابل شکل زندگی اکثریت جامعه مورد بی‌توجهی قرار گرفته و این مجوز به اکثریت داده‌شود که هرآنچه خلق می‌کنند صرفاً برمبنای نیازها، تمایلات و استانداردهای زندگی خود بنا گذاشته شود و استاندارد و نیازهای این گروه دیگر مورد بی‌توجهی قرار گیرد. 

از این‌رو، نیاز است که بدانيم که اقشار دارای معلولیت هم همچون سایر شهروندان حقوقی بر شهر و جامعه دارند که باید مورد توجه قرار گرفته و تامین و تحقق آن پیگیری و دنبال گردد و این مسئولیتی است که بر دوش تمام اعضای جامعه متناسب با سطح مسئولیت و نقشی که در شکل‌گیری و مدیریت جامعه برعهده دارند، گذارده شده‌است؛ از در نظر‌گرفتن امکان بهره‌مندی یک فرد دارای معلولیت از یک ساختمان کاملا شخصی، امکان حضور یک فرد دارای معلولیت در یک مغازه و فروشگاه، اصلاح شیوه رانندگی، تردد در پیاده‌راه‌ها و ... تا بازنگری کلان در معابر، فضاهای شهری و سیستم حمل‌و‌نقل عمومی.

البته خوشبختانه در سالیان اخیر لزوم توجه به این موضوع و رفع موانع شهری برای بهره‌مندی معلولین در سطوح مختلف آکادمیک، سیاست گذاری و اجرا تا حدودی جای خود را باز کرده‌است ولی متاسفانه در مرحله اجرا و نمود بیرونی آن توفیقات خوبی حاصل نشده است که نیاز است با پیگیری موضوع، آگاهی‌بخشی، مطالبه‌گری و تبدیل آن به یک دغدغه عمومی برای عموم شهروندان و علی الخصوص مدیران اجرایی شاهد جامعه‌ای مطلوب زندگی مستقلانه برای عموم شهروندان و علی‌الخصوص جامعه معلولین باشیم.

نهایتاً به‌عنوان عضو شورای‌شهر تبریز باید اذعان کنم که بخش مهمی از مشکلات امروز جامعه معلولان ما در کشور و به‌خصوص در شهر تبریز موضوع بهره‌مندی این قشر از خدمات حمل‌و‌نقل عمومی است که خوشبختانه با تکمیل خطوط و ایستگاه‌های مترو به‌عنوان امن‌ترین و مناسب‌ترین سیستم حمل‌و‌نقلی برای بهره‌مندی معلولان، روز به روز شاهد بهبود وضعیت خواهیم بود. موضوع دیگر عدم مطلوبیت اتوبوس‌های درون‌شهری است که در این ارتباط و با توجه به نیازهایی که در بحث جایگزینی اتوبوس‌های جدید احساس می‌شد، خرید اتوبوس‌های کف‌پایین (Low Floor) در برنامه قرار گرفت که متاسفانه علیرغم تلاش‌های صورت‌گرفته در شورای‌شهر و مدیریت‌شهری، به دلیل شرایط تحریمی حاکم، تا امروز امکان تحقق پیدا نکرده است که امیدوارم با گشایش فضا شاهد حضور این اتوبوس‌ها در ناوگان اتوبوس‌رانی تبریز باشیم که بخش قابل توجهی از مشکلات معلولان و سالمندان در بحث بهره‌مندی از سیستم حمل‌و‌نقل عمومی مرتفع گردد.

به امید روزی که کهن‌شهر تبریز بتواند شهری مطلوب زندگی برای تمام شهروندان آن به رغم تمام تفاوت‌ها باشد.